Pojęcie archetypów osobowości nie jest niczym nowym, choć na co dzień poświęcamy im stosunkowo mało czasu i uwagi. Wiemy o tym, że przy niektórych ludziach czujemy się swobodnie i odbieramy ich wyjątkowo pozytywnie, inni z kolei sprawiają, że jesteśmy poddenerwowani, a jeszcze kolejni imponują nam swoim autorytetem. Dodatkowo, nasze odczucia są całkowicie subiektywne – może zdarzyć się tak, że nie czujemy się dobrze w towarzystwie osoby uznawanej za bardzo popularną i towarzyską, i każdy z nas zwraca uwagę na inne cechy. Zauważalne jest to w każdego typu grupach społecznych – od szkół, przez uczelnie, środowiska biurowe, kontakty między klientem a wykonawcą a także w zwykłych relacjach koleżeńskich.
Archetypy marki
W 2001 roku Margaret Mark i Carol S. Pearson zwrócili uwagę na to, że mamy tendencję do przenoszenia ludzkich archetypów osobowości na to, w jaki sposób odbieramy różnorodne marki. Okazało się, że spójność komunikacji z klientem, oferowane produkty, sposób reklamy oraz wiele innych czynników wpływa na to, że odbieramy niektóre firmy jako ciepłe, opiekuńcze, profesjonalne czy kreatywne – oraz personifikujemy je, przypisując im wiele cech charakteru. W swoich publikacjach zaproponowali przedstawienie dwunastu sztandarowych archetypów marki, w które wpisać można praktycznie każdą najpopularniejszą, odnoszącą sukcesy firmy.
Przełomowość tego stwierdzenia opiera się na tym, że przeprowadzono dogłębną analizę, udowadniając, że odpowiedni wizerunek marki – jej historia, motto, podejście do klienta, wyznaczone cele i wszystko, co nadaje jej sens - ma olbrzymie znaczenie, równie duże, jak jakość oferowanego produktu czy jego dostępność. W ten sposób klient jest zainteresowany nie tylko zakupem naszej usługi, ale jednocześnie całej idei jaka za nią idzie.
Archetypy tworzą wizerunek Twojej marki
Nie szukając daleko, możemy sięgnąć tutaj do najbardziej typowych przykładów. Kupując produkt marki Apple stajemy się pośrednimi właścicielami idei nowoczesności, wyjątkowości, minimalizmu, kreatywnego podejścia do życia, prostoty. Wybierając kawę Starbucks, jednocześnie zyskujemy część stylu życia widzianego z seriali i filmów amerykańskich, gdzie zabiegani i odnoszący sukcesy ludzie krążą po Nowym Jorku z kubkiem z charakterystycznym logo. Są to olbrzymie uproszczenia, których nie analizujemy, i które przedstawione w taki sposób mogą wyglądać karykaturalnie – lecz są to przykłady spójnego realizowana wizji i wizerunku marki przez wiele lat. Cały klucz do sukcesu polega na tym, by nasze motto i idee przemawiały dokładnie do profilu naszego klienta idealnego – odnosząc się do wyznawanych przez niego wartości, prowadzonego stylu życia, tego, co go motywuje i inspiruje.
źródło: http://www.c3centricity.com
Dlaczego musisz określić swój archetyp?
Znalezienie najbardziej odpowiedniego archetypu dla Twojej marki – również jeżeli jesteś freelancerem lub prowadzisz jednoosobową działalność – sprawi, że Twoi klienci będą do Ciebie bardziej przywiązani, będą mieli poczucie, że Twoja marka jest ważnym elementem ich życia, że rozumiesz ich wartości i że zaoferujesz im dokładnie to, czego szukają. Prawdopodobnie już teraz masz w myślach pewien obraz tego, jak chciałbyś być postrzegany przez swoich klientów – czy jako kreatywny, swobodny przedsiębiorca dynamicznie promujący swoje innowacyjne usługi na kanałach social media, a może jako stabilny i sprawdzony specjalista, który opiera swoją niezawodność na latach doświadczeń? W następnej części artykułu przedstawimy główne dwie osie, w jakie wpisane są wszystkie archetypy, oraz krótko zaprezentujemy pierwsze cztery archetypy.
Dwie osie archetypów
Pierwszą z osi jaka determinuje naszą motywację w dążeniu do celu, jest oś rozpinająca się pomiędzy potrzebą niezależności (archetyp Mędrca, Niewinnego i Odkrywcy) a potrzebą przynależności do grupy (Błazna, Zwyczajnego i Wielbiciela). Druga z kolei – ma na jednym biegunie stabilizację (jak w przypadku Opiekuna, Twórcy i Władcy) na drugim zaś ryzyko (u Bohatera, Buntownika i Czarodzieja). Na tych osiach opiera się dwanaście archetypów, zazwyczaj pokazywanych w formie okręgu, ponieważ cechy niektórych płynnie przechodzą w kolejne.
Niewinny
Pierszym z archetypów jaki omówimy, jest archetyp Niewinnego, nazywanego też czasem Marzycielem. Niewinny utożsamiany jest z markami kojarzonymi z czynieniem dobra, optymizmem, bezpośrednim kontaktem. Marki wykorzystujące ten archetyp będą stawiały na prosty przekaz i pokazywały, że grają w otwarte karty, wzbudzają zaufanie i odnoszą się do naszych naturalnych instynktów. Marketing stosowany przez Niewinnego będzie nas uspokajał i udowadniał, że firma nie ma nic do ukrycia. Jego reklama przekazuje nam pragnienie dążenia do szczęścia i wolności. Może nawiązywać do dzieciństwa, nostalgii i moralności. Minusami takiej strategii jest to, że część odbiorców może odebrać markę jako nudną i przewidywalną. Przykładem marki o archetypie Niewinnego jest na przykład Dove.
Odkrywca
Odkrywca obiecuje swoim klientom odkrycie tego, kim naprawdę są, poprzez ciągłe poszukiwanie i poszerzanie swoich granic. Nazywany jest też Wędrowcem. Zachęca do czerpania z życia pełnymi garściami, przeżywania jak najbardziej autentycznych doświadczeń, wyruszenia razem z nim w podróż. Często wykorzystywane są motywy przyrodnicze czy kolor zielony, kojarzący się z wolnością, brakiem ograniczeń i wyprawą. Odkrywca chce nie tylko obserwować otaczający go świat, ale zmieniać go, przyciągają go nowe rozwiązania, chce się ciągle uczyć. Wartości jakie przyświecają marce o archetypie Odkrywcy to ambicja, niezależność i poszukiwanie jedności z samym sobą. Często jest pionierem na danym rynku i szuka nowych rozwiązań. Przykładem takiej marki jest Range Rover czy Jeep.
Nauczyciel
Archetyp Nauczyciela – lub inaczej Mędrca – doskonale pasuje do tych marek, które ponad wszystko stawiają doświadczenie, specjalistyczną wiedzę, profesjonalizm i obiektywne spojrzenie na świat. Zdobywają zaufanie poprzez wykorzystanie danych statystycznych, podkreślają mądrość i inteligencję, stosują analizę. Nie jest to archetyp sentymentalny ani odwołujący się do emocji i nostalgii, tylko do rozsądku klienta. To doskonały wybór dla firm które chcą oferować gotowe rozwiązania i jednoznaczne odpowiedzi. Marki będące Nauczycielami uważane są za ekspertów i specjalistów w swojej dziedzinie. Przykładem firm-Mędrców często są instytuty związane z nauką, księgowi, biura rachunkowości a także takie jak BBC czy Philips.
Klaun
W kontakcie z klientami i w swojej strategii marketingowej Klaun stawia na dowcipy, błaznowanie i rozweselenie obiorcy. W swoim przekazie stawia na cieszenie się życiem, życie w obecnej chwili, brak przywiązania do standardowych ról. Takie marki najczęściej kierowane są do młodych ludzi, którzy będą cenić prześmiewczy humor, lekki ton i rozrywkę ponad merytoryczny przekaz. Część odbiorców może uznać strategię Klauna za dziecinną, niepoważną lub nieprofesjonalną. Klaun chce, by jego odbiorcy utożsamiali się z nim i kojarzyli go z elementem dobrej zabawy i odpoczynku. Jedną z firm która stosuje taką strategię jest Skittles.
Tematykę archetypów marki poruszył szeroko w swoim kursie Paweł Tkaczyk - ,,Budowanie Marki - Promocja w Sieci". Inne wskazówki dotyczące budowania wizerunku swojej firmy, dbania o kontakt z klientem i markę osobistą znajdziecie m.in. w kursie Daniela Kędzierskiego "Reklama na Facebooku w Praktyce" lub w kursie Moniki Czaplickiej ,,LinkedIn i Pesonal Branding - Budowanie Marki Osobistej".
